Việc đền bù lún nứt do thi công QL 1A, QL 14 là vấn đề tồn đọng
khiến hàng nghìn hộ bức xúc, nhiều đơn thư khiếu nại. Để tháo gỡ hạ nhiệt bức
xúc của người dân, Bộ GTVT đề nghị Chính phủ cho phép dùng ngân sách đền bù.
Công nghệ thi công với máy móc cỡ lớn và sức ép tiến độ dự án
được coi là nguyên nhân gây lún nứt nhà dân (ảnh chụp QL 1A đoạn qua Thanh Hoá
trong quá trình thi công). Ảnh: Sỹ Lực.
Có bảo hiểm vẫn không xử lý được rủi ro
Theo các Ban Quản lý dự án của Bộ GTVT, thực trạng lún nứt nhà
dân dọc tuyến QL 1A và QL 14 diễn ra trên diện rộng với hàng chục nghìn hộ. Đơn
cử, QL 1A từ TP Thanh Hoá đến Nghi Sơn dài khoảng 23 km nhưng có hơn 3.600 hộ
yêu cầu đền bù lún nứt. Đại diện Ban Quản lý dự án 1 thuộc Bộ GTVT (PMU 1, quản
lý dự án này) cho hay: Khi thi công đã yêu cầu nhà thầu hạn chế lu cường độ
mạnh, làm rãnh dọc bên đường để “tắt rung” nhưng hiện tượng lún nứt nhà dân vẫn
xảy ra. “Trước đây, xe lu công suất nhỏ, nhà dân thưa nên lún nứt không nhiều.
Nay máy lu lớn, nhà dân tiến sát đường nên lún nứt nhiều hơn, không tiên lượng
hết” - đại diện Ban này nói.
Hợp đồng bảo hiểm thi công đoạn tuyến này chia làm 3 gói, ký với
Bảo hiểm Dầu khí (PVI) và Bảo Việt có điều khoản đền bù lún nứt nhà dân nhưng
khống chế ở mức 9,5 tỷ đồng/gói (Hợp đồng bảo hiểm sự cố trên chính tuyến, phần
bảo hiểm lún nứt nhà dân là điều khoản bổ sung, khuyến mại của công ty bảo
hiểm). Khi sự cố lún nứt nhà dân xảy ra nhiều, thiệt hại hơn 31 tỷ đồng, hai
nhà bảo hiểm trên chỉ chấp nhận đền bù hơn 15 tỷ đồng (nhà thầu chịu thêm một
phần nhỏ). Dù PMU 1 nhiều lần tranh luận căng thẳng nhưng phía bảo hiểm vẫn bảo
lưu quan điểm thực hiện theo hợp đồng vì thua lỗ nặng (tổng giá trị mua bảo
hiểm đoạn tuyến là hơn 3 tỷ đồng, đền bù 15 tỷ đồng). Số tiền thiếu để đền bù
cho các hộ dân đoạn tuyến này (14 tỷ đồng) vừa được PMU vay tạm các nhà thầu để
chi trả trước.
PMU Thăng Long cũng bị mắc kẹt trong vấn đề bồi thường lu rung
tại dự án qua tỉnh Phú Yên. Dù thiệt hại không nhiều như Thanh Hoá (7 tỷ đồng
trên chiều dài 60 km), nhưng chi phí Bảo hiểm PVI chi trả theo hợp đồng chỉ là
5 tỷ đồng. “Nội dung chính của hợp đồng bảo hiểm chỉ chi trả cho sự cố cho công
trình chính tuyến, có trong chi phí xây dựng. Phần lu rung là chúng tôi thương
thảo thêm, không có trong dự toán kinh phí dự án” - ông Vũ Ngọc Dương, Phó Tổng
GĐ PMU Thăng Long cho hay.
Xử lý tình thế
Không phải đến nay, tình trạng đền bù lu rung mới gây bức xúc.
Quá trình thi công, người dân nhiều địa phương có nhà bị lún nứt đã ngăn không
cho thi công vì chưa nhận được đền bù. Để kịp tiến độ, Bộ GTVT nhiều lần phải
đứng ra cam kết đền bù, phối hợp với địa phương để bảo vệ thi công. Thậm chí,
khi dự án gần xong, một số nơi, người dân không cho nhà thầu hoàn thiện vỉa hè,
mương nước vì lo nhà thầu, chủ đầu tư không đền bù.
Sau khi dự án đưa vào sử dụng, Bộ GTVT liên tục chịu sức ép từ
chính quyền các địa phương về vấn đề đền bù lu rung. Thậm chí, UBND tỉnh Quảng
Bình, Quảng Ngãi còn đệ trình lên Thủ tướng, đề nghị bố trí nguồn kinh phí để
đền bù cho người dân.
Thứ trưởng GTVT Nguyễn Hồng Trường cho hay: Về nguyên tắc, việc
đền bù rung nứt nhà dân trong quá trình thi công được tính vào bảo hiểm công
trình. Thực tế, khi triển khai dự án, các đơn vị bảo hiểm đã tích cực kiểm đếm
và chi trả đền bù cho người dân. Tuy nhiên, trong quá trình thi công, số lượng
nhà dân bị ảnh hưởng bởi rung nứt vượt quá trách nhiệm chi trả của bảo hiểm.
Theo ông Trường, vì vậy, Bộ GTVT buộc phải tìm cách để xử lý
tình huống này. Cụ thể, ngày 6/9 vừa qua, lãnh đạo bộ này có công văn gửi Thủ
tướng kiến nghị cho phép sử dụng nguồn kinh phí giải phóng của dự án để chi trả
đền bù, hỗ trợ nhằm chi trả cho các hộ dân bị ảnh hưởng (ngoài phần thuộc trách
nhiệm của bảo hiểm đã chi trả).
Trước đó, vào tháng 6 và tháng 8 năm 2015, Bộ GTVT cũng trình
văn bản tương tự để các bộ ngành có ý kiến. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đồng tình với
quan điểm của Bộ GTVT cho rằng, các quy định trước đây chưa đủ cơ sở để mua bảo
hiểm đầy đủ cho bên thứ 3 (nhà của người dân bị ảnh hưởng). Bộ Xây dựng cũng
đồng tình với đề nghị của Bộ GTVT (đền bù bằng chi phí giải phóng mặt bằng dự
án). Tuy nhiên, Bộ Tài chính, Bộ TN-MT đề nghị thực hiện đúng theo hợp đồng bảo
hiểm. Chính vì vậy, vấn đề đền bù lu rung cho hàng nghìn hộ dân đến nay vẫn
chưa có lối thoát.
“Việc kiến nghị Chính phủ cho phép dùng nguồn kinh phí giải
phóng mặt bằng để hỗ trợ đền bù rung nứt cho các hộ dân nằm ngoài trách nhiệm
của bảo hiểm chỉ là giải pháp tình thế. Vấn đề quan trọng hơn là các cơ quan liên
quan cần đưa giải pháp tổng thể để giải quyết triệt để việc đền bù rung nứt
trong quá trình thi công cho các dự án trong thời gian tớ
Thứ trưởng GTVT Nguyễn Hồng Trường
Sỹ Lực (Tiền phong)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét